Narodni heroj Filip Filipović potekao je iz ugledne čačanske porodice, Tehničke fakultete i matematiku završio je u Rusiji, gde je i ubijen 1938. godine, jer ga je Josip Visarionovič Džugašvili Staljin proglasio trockistom. Rehabilitovan je 1957. godine kada mu je i u Nišu podignut spomenik.
Narodni heroj Filip Filipović ubijen je pre početka Drugog svetskog rata, kada je imao 60 godina i on je nastariji heroj čiji se spomenik nalazi u Medijaninom parku heroja.
Jedan je od osnivača Komunističke partije Jugoslavije i jedan od ideologa same Komunističke partije Jugoslavije, rođen u Čačku i u bogatoj porodici.
„Filipov otac je bio matematičar, znao je nemački i francuski, predavao u školama, u jednoj bio i direktor. Želeo je da jedan od njegovih sinova završi školu u Nemačkoj. Mladi Filip je hteo da studira matematiku, svirao je violinu i voleo je tehničke nauke. Odlazi u Beograd na studije, međutim, to mu je bilo u tom trenutku, na početku 20. veka, nedovoljno. Zato odlazi u Rusiju na poziv drugova koji su tamo studirali. U Petrogradu je studirao tehničke fakultete, završio, predavao matematiku i ozbiljno se bavio tom naukom. Sa svojim prijateljim Ročekom napisao je i knjigu „Pedagogija matematike“, kaže istoričar Vladimir Jovanović.
Foto: Istorijski arhiv
Mladi Filip Filipović nije pisao samo stručne knjige, već i o imperijalizmu, problemima kapitalizma, razvoju socijalizma, jer je još kao vrlo mlad došao u dodir sa idejama Svetozara Markovića, Dimitrija Tucovića i samim osnivanjem prvo Socijal-demokratske partije, koja je radila na nivou tadašnje Srbije, pa kasnije i Jugoslavije, a onda se uključuje i u osnivanje Komunističke partije Jugoslavije gde je bio član Kominterne. Filipović je u to vreme bio direktno na liniji – Rusija – Srbija – Austrija, bio je u dodiru sa bečkim komunistima.
„Razvijao je ideje socijalizma i komunizma i kao takav bio vrlo cenjen, imao uspešan politički život. Politički rad mu je verovatno i došao glave“, dodaje Jovanović.
Mnogobrojni i jugoslovenski i ruski komunisti izgubili su život u velikoj čistki Josifa Visarionoviča Staljina, kada je došao na čelo Komunističke partije Sovjetskog saveza. Obračunao se sa trockistima, kako je on tada pričao. Nikada nije dokazano da je Filip Filipović bio trockista, ali u jednoj od njih je i on je osuđen, zarobljen i streljan u Moskvi 1938. godine, zajedno sa još nekoliko jugoslovenskih komunista.
„Nakon završetka Drugog svetskog rata rehabilitovao ga je Nikita Sergejevič Hruščov 1957. godine, nakon smrti Staljina. Isto je učinio i Josip Broz. Inače, interesantno je da je Filipović drugovao s Titom u početku, međutim kada je osuđen i streljan, nekako ga se i drug Tito odriče. Kada je rehabilitovan u Rusiji, rehabilitovan je i u SFRJ. Godine 1957. proglašen je za narodnog heroja“, tako kaže istorija.
Mnogo je toponima u Srbiji danas sa imenom Filipa Filipovića, a bilo ih je u republikama bivše Jugoslavije.
Bista ovog narodnog heroja nije bila u parku kod Nišave od početka, već u osnovnoj školi koja je nosila njegovo ime. Danas je to škola „Duško Radović“. Sa promenom imena, škola skida bistu i stavlja novu, Duška Radovića. Bista Filipa Filipovića završila je tako u depou, međutim, 2014. godine sa transformacijom parka u Park heroja i Filip Filipović zasluženo dobija svoj prostor.
Foto: Nimedia
U sledećoj epizodi serijala „Medijaninog parka heroja“ saznaćete ko je bio narodni heroj Konrad Slobodan Žilnik.
Projekat MEDIJANIN PARK HEROJA finansijski pomogla GRADSKA OPŠTINA MEDIJANA.
